Sterren aan de hemel, gaatjes in de kaas?*
Fijne kazen, unieke wijnen, een legendarische rocksong: Het kanton Vaud, ook wel Waadtland genoemd, strekt zicht uit van het Meer van Genève tot aan het Meer van Neuchâtel. Bedank de meren en de bergen en geniet emissievrij van wijngaardterrassen, alpenweides, gletsjers en sterrenhemels!
*Zing op de melodie van ‘Smoke on the water, a fire in the sky’.
In 1971 brandde het casino van Montreux af. Een dwaas met een lichtpistool had het theater in brand geschoten tijdens een optreden van Frank Zappa. De hardrockers van Deep Purple maakten de ramp live mee en vertelden het verhaal in hun klassieke hit Smoke on the water. Vijftig jaar later kan iedereen de gitaarriff nog meezingen. En wil niemand nog rook over het water zien waaien, ook niet van uitlaatgassen. Het Meer van Genève moet en zal onpeilbaar diepblauw blijven! Met deze tien duurzame tips beleef je de regio in al haar kleurenpracht.
1. Met je neus tegen het treinvenster
Montreux kijkt uit naar de 55ste editie van het Montreux Jazz Festival, die deze zomer gepland staat. Nog legendarischer dan het festival is de trein die je hier kan nemen. Bestemming Luzern, of een station onderweg. Traag is fijn en emissievrij op de GoldenPass Line! Kies voor de belle-epoquetrein en je waant je op de Orient Express. Kies voor de panoramatrein en je ziet de vele landschappen van Vaud in al hun pracht voorbijschuiven. De wijngaardterrassen van Lavaux zijn erkend als Unesco-werelderfgoed en zonnebaden op de hellingen aan het meer. Hogerop, in het voorgebergte, kleuren narcissen de weides sneeuwwit in mei. Daarna volgen spectaculaire valleien, meren en bergdorpjes, en de steenharde Alpentoppen.
2. Kazen van goudwaarde
In België moet je je bieren kennen, in Zwitserland je kazen. Les één: Emmental heeft gaatjes, Gruyère niet. Les twee: elke streek kent haar eigen fondue. De fondue vaudoise bevat alleen Gruyère AOP. De wereldberoemde kaas drukt sinds generaties zijn stempel op het leven in het regionale natuurpark Gruyère – Pays-d’Enhaut, gelegen op de grens van de Vooralpen van Fribourg en Vaud. Blije koeien begrazen de rijke weides van het voorgebergte en leveren melk voor een kaas van goudwaarde.
Gruyèrehandelaars verdienden zo goed de kost dat ze kaasbaronnen werden genoemd. Download de Cheese Trail app en je wandelt met het hele gezin in hun voetsporen, langs kaasboerderijen. Hou je van planten? Dan zijn het botanisch pad van Choucas en het Narcissenpad aanraders. De Tour des Vanils leidt je op elf dagen langs de rotsachtige bergtoppen in het park. De Vanil Noir (2389 m) ligt op de grens van de kantons Vaud en Fribourg.
3. Onder de wol bij de kaasboer
In het Pays-d’Enhaut zijn honderd kaasboeren actief. Ze produceren naast Gruyère AOP ook L’Etivaz AOP, een harde zomerkaas die maar liefst dertig maanden moet rijpen. Veel boeren verwelkomen je op hun boerderij. Schuif aan bij een gastentafel, strijk neer op het terrasje van een buvette, kruip onder de wol in een bed & breakfast of in een chalet op de alpenweide. Kijk binnen in de kaasmakerij, ontmoet de families en ontdek hun duurzame levensvisie: de bergen in al hun pracht doorgeven aan de komende generaties.
4. Slowfood in het dorpshotel
Een dorpshotel kan het knooppunt van een netwerk zijn. Hotel Ermitage ligt in Château-d'Œx, in het hart van het Pays d’Enhaut. In het restaurant tovert de chef-kok slowfood uit de eigen moestuin én van de omliggende boerderijen op je bord. Het Cabinet de Curiosités Ambulant verzamelt uniek handwerk van lokale ambachtslieden, dat je ook terugvindt in het hotel zelf. Een mooi stuk gezien in je kamer? Plaats dan je bestelling bij de maker. De uitbaters zorgen graag dat je gezin zich echt thuis voelt in hun dorp.
5. Knip sneller dan je schaduw
Wat Jimi Hendrix presteerde op de gitaar, kunnen de knipselkunstenaars van Château-d'Œx met de schaar. Het Museum van het Pays-d’Enhaut stalt hun meesterwerken uit: haarfijn geknipte scènes waarin kinderen en boeren de hoofdrol spelen. De traditie waaide twee eeuwen geleden over uit de Oriënt en blijft springlevend. Test je talent als schaarvirtuoos tijdens een workshop of ga op atelierbezoek bij hedendaagse knipselkunstenaars.
6. Redders van de wijngaard
Het stadje Aigle pronkt met een heuse wijnburcht. Ze ziet er even onneembaar uit als de muur van bergen op de achtergrond en is omringd door wijngaarden. In de vesting huist het wijnmuseum. Daar leer je hoe diep de plaatselijke wijntraditie geworteld is. Ze is ouder dan de twaalfde-eeuwse burcht zelf en werd in de jaren 1950 van de ondergang gered door de oprichters van het museum. Volg het wijnwandelpad en proef de heerlijke droge witte wijn die de chasselasdruif voortbrengt.
7. Van kaasboer tot bergmeer
L’Etivaz AOP is een traditionele, biologische zomerkaas. Blaise Chablaix maakt hem volgens de regels van de kunst op zijn boerderij in de alpenweides boven Les Mosses. Hij heeft de handen vol in de zomer maar deelt graag zijn kennis met bezoekers. Volg het hele productieproces, van melk tot wiel, of van ketel tot kelder en koop uiteraard een kruidig stukje kaas voor je picknick. Het smaragdgroene Meer van Lioson ligt op wandelafstand van de kaasboerderij.
8. Paradijs voor fietsers
De Alpes vaudoises zijn een begrip bij sportieve fietsers. Gebruik de charmante dorpen Villars, Les Diablerets of Gryon als uitvalsbasis en stippel een route uit op jouw niveau, met de racefiets, e-bike of mountainbike. De fietsroutes in de streek bieden 500 km fietsplezier, van de wijngaarden in de vallei tot de alpenweides en gletsjers op grote hoogte. Klimgeiten bedwingen de mythische bergpassen Col de la Croix, Col du Pillon en Col des Mosses. Wie zich graag professioneel laat begeleiden, kan op pad met fietsgids en fotograaf Alain Rumpf, die de streek op zijn duimpje kent.
9. Slapen onder de sterren
We liggen allemaal in de goot, maar sommigen kijken naar de sterren? Nee hoor. Sommigen liggen in een alpenweide en genieten daar van de flonkerende hemel. Ga op nachtwandeling met een ervaren (berg)gids van de vereniging Suisse Romande en observeer planten en dieren die het daglicht schuwen. De spelregels: hou het stil, respecteer de natuur en neem een minimum aan uitrusting mee. Je kan slapen in een hangmat tussen woudreuzen of op een bergtop zonder een spatje lichtpollutie. En de kinderen mogen mee op microavontuur!
10. Magische zonsondergang
Niet zo’n nachtraaf? Geniet dan van de zonsondergang in restaurant Miroir d’Argentine. Het restaurant ligt aan de voet van de beroemde, spiegelgladde rotsformatie en kijkt uit over ongerepte alpenweides. De zaak draagt het Zwitserse label ‘Fait Maison’, wat staat voor huisgemaakte gerechten op basis van lokale producten. De desserts zijn om van te watertanden. Als je timing goed zit, komen ze op een magisch moment aan tafel. Het dal is al verduisterd, maar de alpentoppen vangen nog het laatste zonlicht en krijgen een roze kleur die alleen in de bergen bestaat.