5x thuis in onze musea: een najaar vol Belgische kunst

Wie? Jonge Brusselse fotografe, woont en werkt in Parijs. Doorbreekt in haar werk taboes rond intimiteit, ziekte, het vrouwelijk lichaam. Regisseerde videoclips voor Angèle.

Charlotte Abramow is headliner op de Internationale Fotobiënnale Oostende, en haar expo in Fort Napoleon geeft je een kleurrijk idee van haar werk. Maar haar meest persoonlijke project kan je ontdekken in Brussel. Maurice, tristesse et rigolade is een eerbetoon aan haar vader. De laatste zeven jaar van zijn leven kampte Maurice met hersenschade, veroorzaakt door een coma. Via de fotografie ontwikkelden vader en dochter een nieuwe, eigen taal. Hij poseerde, zij fotografeerde, en samen creëerden ze sprookjesachtige, liefdevolle beelden, die getuigen van hun stille verbondenheid. De foto’s, die eerder verschenen in boekvorm, zijn bij Hangar Gallery voor het eerst als expo te zien.

Charlotte Abramow. Maurice, tristesse et rigolade tot 21 december, Hangar Gallery, Brussel

Wie? Generatiegenote van Abramow, uit Gent. Schildert in contrasterende kleuren. Haar stijl doet aan cartoons denken, en ook aan Gauguin, Kahlo en Botero.

Joëlle Dubois sluit een trilogie van solo-expo’s af bij Be-Part in Kortrijk. Thema: het rouwproces om haar moeder, die ze verloor aan Alzheimer. De eerste expo focuste op het ziekteverloop als een langzaam afscheid, de tweede op de pijn na haar overlijden. De derde expo Rekindling is een eerbetoon, dat liefde en herinneringen weer laat oplaaien. In haar nieuwe schilderijen ruilt Dubois de frivole kleuren voor een rustiger, verstild palet. Soms baadt het doek in één dominante kleur. De expo toont ook haar eerste video-installatie, een intieme kijk op het vervagende geheugen van haar moeder.

Joëlle Dubois. Rekindling tot 7 december, Be-Part, Kortrijk

Wie? Geboren in Senegal (1998), waar hij zijn kindertijd doorbracht, maar woont en werkt in Brussel. Speurt naar de essentie van het schilderen in zijn abstracte doeken.

Libasse Ka is al een paar jaar bevriend met Anne Teresa de Keersmaeker. Ze voeren gesprekken over beweging, ritme, ruimte en vorm in de poëtische film die je op zijn expo bij museum Dhondt-Dhaenens kan bekijken. Hij schildert zoals zij danst. Haar dans gaat om de bewegingen en patronen zelf. Ze hoeven niet specifiek iets uit te drukken, omdat ze intrinsiek al waarde hebben. Zo is het ook met de verfstreken, vegen of krassen die Ka op doek zet. Ka wreef, drukte, spatte en overschilderde, hij gebruikte touw, plastic en zelfs af en toe een penseel. Het zijn allemaal sporen die hij als schilder voor jou achterliet; ieder doek is een mindmap waaraan jij in alle vrijheid betekenis mag geven.

Libasse Ka. Notes on shapeshifting tot 21 december. Museum Dhondt-Dhaens, Sint-Martens-Latem

Wie? Gevierd fotograaf, beroemd geworden met zijn indringende portretten in zwart-wit.

Stephan Vanfleteren kreeg vijf jaar geleden de maritieme microbe te pakken. Zijn passie drijft hem naar en zelfs in de zee. Zo probeert hij de eeuwenoude marinekunst, die de zee in al haar gedaanten toont, te herbekijken door een hedendaagse lens. Op Transcripts of a Sea in het MSK Gent brengt hij de foto’s voor het eerst samen. Je krijgt niet alleen werk van Vanfleteren te zien, maar navigeert ook door vijf eeuwen kunstgeschiedenis, langs marines van kunstenaars als Ensor, Spilliaert, Courbet, Victor Hugo, Marlène Dumas en Rinus van de Velde. Ook zij konden de lokroep van de zee niet weerstaan.

Stephan Vanfleteren. Transcripts of a Sea tot 4 januari, MSK Gent,

Wie? Dringend te herontdekken Antwerpse kunstenares (1885-1967) met een bescheiden museum in het Waals-Brabantse Ittre.

Marthe Donas was rond 1920 een spilfiguur van de internationale avant-garde. Ze kende wereldwijd succes met haar kubistische schilderijen, die ze signeerde met het genderneutrale pseudoniem Tour Donas. Samen met haar partner, de Oekraïense beeldhouwer Alexander Archipenko, creëerde ze baanbrekende, nieuwe kunstwerken. Via de Parijse kunstkring La Section d’Or onderhielden ze contacten met onder meer Léger, Gontsjarova, Mondriaan en Van Doesburg. Het KMSKA brengt de eerste expo die de invloedrijke rol van het kunstenaarskoppel in de spotlights zet. Laat je betoveren door modernistische kunstwerken die barsten van de kleur en de beweging, niet alleen van Donas en Archipenko, maar ook van de topkunstenaars uit hun netwerk.

Betoverend modernisme. Donas, Archipenko en La Section d’Or 4 oktober tot 11 januari, KMSKA, Antwerpen

• Painting after painting loopt nog tot 2 november in het S.M.A.K. en laat je kennismaken met de generatie schilders na Tuymans en Borremans. Bij de 74 tentoongestelde kunstenaars vind je onder meer Joëlle Dubois en Libasse Ka.
• KMSKA pakt vanaf 15 november uit met een grote expo over René Magritte, die aansluit bij de expo over Marthe Donas. Haar abstractie en zijn surrealisme vertegenwoordigen twee stromingen binnen het modernisme.
• Welke buitenlandse kunstenaars er deze herfst te gast zijn in onze musea? Je leest het hier in de Pasar selecteert van vorige week.