7x niet te missen nieuwe expo’s

Op F**klore, zijn eerste expo, keek Museum Abby Kortrijk achterom. Hoe kan je oude ambachten en tradities herdenken en waarderen, en hoe springen kunstenaars ermee om? Ook de tweede expo Faith no more. Rituals for uncertain times is een thematische groepsexpo, ditmaal over apocalyptisch denken. De klimaatcrisis, artificiële superintelligentie, oorlogszuchtige politieke leiders: je wordt er niet vrolijk van. In de late middeleeuwen hadden mensen hun geloof: een vanzelfsprekend kader dat hun leven richting en structuur gaf. Maar ook onvrijheid en uitsluiting met zich meebracht. En vandaag? Misschien weten Marina Abramovic, Michaël Borremans of Luc Tuymans wel raad. En dokteren zij verhalen, perspectieven of rituelen uit die houvast bieden. Zoals Rembrandt, Pieter Bruegel I, Dürer dat vroeger deden. Otto Dix, Marlene Dumas, Paul Delvaux. Schouderklopjes, aanmoedigingen, hoop en af en toe zelfs een oplossing… Tientallen kunstenaars helpen je in Kortrijk onzekere tijden trotseren.

Faith no more. Rituals for uncertain times, 24 oktober tot 1 maart, Abby, Kortrijk

Ook bij Villa Empain in Brussel kan je naar een thematische groepsexpo. Op Fire zetten vijftig hedendaagse kunstenaars het prachtige art deco gebouw in lichterlaaie. Figuurlijk uiteraard, met kunstwerken die vuur in al zijn verschijningsvormen ontleden, van vonk tot vlam en van rook tot as. Alle mogelijke media komen aan bod: schilderijen, sculpturen, installaties, video, wandtapijten.

Vuur symboliseert leven en vernietiging, het is je warme haard of flakkerende kaars, maar ook natuurgeweld van vulkanen, blikseminslagen en bosbranden. Het speelt een rol bij oude religieuze rituelen en hedendaagse feesten als Burning Man. Onder meer Yves Klein, Bill Viola, Jef Verheyen en Christian Boltanski staren op de expo gefascineerd naar de vlammen.

Fire, tot 1 maart, Villa Empain, Brussel

Voor de nieuwe expo De Associaties van Pauline Curnier Jardin in het M HKA springen we met plezier de trein naar Antwerpen. Curnier Jardin, een Franse kunstenares uit Marseille, komt haar werk van de voorbije twintig jaar voorstellen, voor het eerst in België. Door haar universum lopen twee verhaallijnen. Ze is dol op culturele praktijken die als uitlaatklep dienen, zoals carnaval, circus, processies, levende kerststallen. En ze houdt van mensen die samenkomen, in collectieven, families, verenigingen, gemeenschappen. Curnier Jardins werken combineren film, tekeningen, sculpturen en installaties tot een uitbundig, kleurrijk geheel. Een podium voor liveoptredens, concerten en lezingen blaast de expo nog meer leven in.

De Associaties van Pauline Curnier Jardin, 10 oktober tot 25 januari, M HKA, Antwerpen

Niet alleen Captain Kirk ging where no man has gone before. Ook een onderzoeker met een microscoop verlegt de grenzen van de waarneming. En waar de wetenschap op haar limieten botst, is er nog kunst of godsdienst. De paus was verlet, maar Leuven kon Alicja Kwade strikken om de 600ste verjaardag van haar universiteit te vieren. Bij M Leuven palmt de beroemde Pools-Duitse kunstenaar zeven zalen in met sculpturen en installaties die je ideeën over tijd, toeval en zwaartekracht op losse schroeven zetten. In niet weten of twijfelen schuilt veel poëzie, en voor de wetenschap is het de motor van de vooruitgang.

Alicja Kwade. Dusty Die, van 10 oktober tot 22 februari, M Leuven

De kunstenaarsloopbaan van Rik Wouters was kort, maar scheerde hoge toppen. Begin dit jaar kocht de Vlaamse overheid zijn meesterwerk De Rode Gordijnen aan, en dat schittert sinds deze week in zijn geboortestad Mechelen. Museum Hof van Busleyden wijdt er de focusexpo Rik Wouters & Nel: muze en manager aan, waar je in totaal vijftien werken van Wouters te zien krijgt. Op De Rode Gordijnen poseert zijn vrouw en favoriet model in een rode streepjesjurk, uiteraard tussen de gordijnen. De conservator noemde het schilderij de Mechelse Mona Lisa. Gelukkig één die niet moest gestolen worden om wereldberoemd te worden, wat met Da Vinci’s meesterwerk in het Louvre gebeurde.

Rik Wouters & Nel: muze en manager, 25 oktober tot 26 april, Museum Hof van Busleyden, Mechelen

Duik in de romantische wereld van de Franse straatfotograaf Robert Doisneau op de nieuwe expo Gegeven momenten bij Museum La Boverie in Luik. Maar liefst vierhonderd foto’s, gemaakt tussen 1934 en 1992, nemen je mee op tijdreis. Naar Frankrijk, maar ook naar ons land, want de grote overzichtsexpo, die in Parijs veel succes kende, wordt speciaal aangevuld met foto’s van zijn Belgische opdrachten. Doisneau had als straatfotograaf de fijngevoeligheid om bijzondere momenten op te merken. Zijn beroemdste foto, De Kus bij het Stadhuis, is het symbool van Parijs als stad van de liefde. Omdat hij de kussende studenten niet meteen goed in beeld had, vroeg hij ze om de kus nog eens over te doen. Is een nagespeelde straatscène minder echt? Of mag de straatfotograaf op replay drukken?

Robert Doisneau. Gegeven momenten, 31 oktober tot 19 april, Museum La Boverie, Luik