5x Fietsen in de Avesnois
De Avesnois noemt zichzelf het best bewaarde geheim van Le Nord. Wel, plus jamais! Het afgelopen zomer geopende knooppuntennetwerk is een handige en fijne manier m de landelijke Franse streek per camper en fiets te leren kennen.
Tekst Koen Driessens
Na Frans-Vlaanderen heeft Avesnes-sur-Helpe, het oostelijkste arrondissement van het departement Le Nord, nu een tweede Franse fietsknooppuntennetwerk. Niet toevallig sluit dat naadloos aan bij de knooppunten in Henegouwen. Belgische fietsfanaten genieten nu ook in de Avesnois grenzeloos van liefst 1200 km van verkeersarme, bewegwijzerde en voor fietsen geschikte wegen en wegeltjes.
Al in 2016 begon het Conseil Départemental aan een schéma cyclable départemental, met het oog op een algemeen fietsplan en verbeterde mobiliteit. De politieke bekommernis is vooral ‘gericht op dagelijkse verplaatsingen’, zegt Le Nord-‘fietsambtenaar’ Fabrice Lefebvre. ‘Toch houden we ook rekening met de verwachtingen van fietstoeristen, die uiteraard mee profiteren van ons fietsplan. Belgische en Nederlandse fietstoeristen zitten te wachten op het kunnen fietsen op veilige en toegankelijke Noord-Franse wegen.’
Rond Le Quesnoy
Ik test de uitvoering van dat plan uit op de fietsknooppunten in en rond Le Quesnoy, een versterkt stadje, niet ver van Valenciennes, in het westen van het arrondissement. Deze ‘goede stede’ uit het graafschap Henegouwen werd in de 17de eeuw ingepalmd door Louis XIV, waarop zijn bouwmeester Vauban haar een imposante omwalling gaf. Die is tot op vandaag intact bewaard, omdat er geen geld was om ze af te breken. Daar is ook geen beginnen aan, kan ik vaststellen tussen de tientallen meters hoge muren.
De wallen zijn groot, het stadje is klein: enkele kasseistraten en een kerk Ik ben dan ook algauw uit het petite cité de caractère en fiets amper voorbij de vesting al over smalle wegen tussen hagen en glooiende weiden. Een jogger, een fietser, een zeldzame auto: hier heerst landelijke rust.
Tussen knooppunten 43 en 6 passeer ik het kasteel van Potelle, een waterburcht die hier al sinds de 13de eeuw opmerkelijk afgelegen staat. Het domein met boerderij is niet te bezoeken, maar door het hek kan ik er wel een glimp van opvangen. Door enkele piepkleine gehuchtjes maak ik deze lus rond en kom ik uit aan de andere kant van Le Quesnoy. In het arrondissement liggen nog meer mooie plekken te wachten langs het fietsknooppuntennetwerk om ontdekt te worden. En zodra we daarmee klaar zijn: in het departement Le Nord is inmiddels alweer een derde réseau points-noeuds in de maak, tussen de IJzervallei en de Opaalkust.
Stippel je knooppunten uit op evasion.lenord.fr/fr/nature-active/velo of via vlaanderen-fietsland.be.
Knooppunt 20: Forêt de Mormal
Het Parc naturel regional de l’Avesnois omvat zowat het hele arrondissement. Het golvende, halfopen landschap van door heggen en houtwallen omgeven weiden en bossen wordt ook weleens het ‘Klein-Zwitserland van het noorden’ genoemd. In het westen staat het grootste bos van Le Nord. Het 90 km² grote Forêt de Mormal is een Europees beschermd en nog vrij jong loofbos dat na WO I heraangeplant werd. Het fietsknooppuntennetwerk doorkruist het woud met lange, kaarsrechte fietswegen in alle richtingen. Er zijn drie vertrekplaatsen met parking en picknickplaats.
tourisme-paysdemormal.fr
Kampeertip
Camping La Forestière: Chemin des gardes, Preux au Bois - N 50° 9’ 52” O 3° 39’ 29” - campinglaforestiere.com
€ 18, hele jaar open, stroom en sanitair inbegrepen.
Knooppunt 84: Lac du Val Joly
Op en rond het grootste kunstmatige Franse (stuw)meer ten noorden van Parijs (en meteen ook de belangrijkste verswaterbron) is heel wat te doen: van alle-terrein-steppen tot zeilen, van vissen tot glasblazen. Centrum van alle bedrijvigheid is het Station Touristique. Maar je kunt er ook gewoon fietsen: vanaf knooppunt 84 kun je richting knooppunt 17 ten noorden van het meer, naar knooppunt 11 blijf je ten zuiden ervan. Je bent hier ook vlak bij de Belgische grens.
valjoly.com
Kampeertip
Camping du Val Joly: Chemin de Nostrimont, Eppe-Sauvage - N 50° 7' 11" O 4° 8' 23" - valjoly.com/hebergements
€ 10, naast camping (april-sept) ook verblijf mogelijk in chalet, woonwagen of joert.
Knooppunt 89: Maroilles
Aan de Kleine Helpe lag tot de Franse Revolutie een benedictijnerabdij. In de schuur van de abdij is het bezoekerscentrum gevestigd van het regionaal natuurpark. Maroilles staat echter vooral bekend om zijn stinkkaas, die beschermd is met een appellation d’origine contrôlée en enkel ter plaatse gemaakt mag worden. Kaasliefhebbers vinden in de Avesnois nog meer lekkernijen, zoals de Boulette d’Avesnes en de Pavé Bleu. Maak er een gastronomische fietstocht van in dit deel van de Avesnois.
tourisme-avesnois.com/les-incontournables/le-maroilles
Kampeertip
Moulin d’eau Grand-Fayt: Rue du Moulin 12, Grand-Fayt - N 50° 6' 51" O 3° 48' 25" - moulinsdefrance.org/fiches-moulins/moulin-de-grand-fayt
Gratis camperplaats (mei-okt) bij bezoek aan de historische watermolen (€ 3 pp).
Knooppunt 23: Solre-le-Château
Ten noorden van Val Joly kun je door de Thurevallei fietsen vanaf vertrekpunt 23 bij Solre-le-Château. Het kasteel bestaat niet meer, maar bezienswaardig in het plaatsje is de scheve toren van Solre: de in de 17de eeuw na een brand gerestaureerde kerktoren neigt met zijn bolvormige spits naar het kerkplein, vermoedelijk vanwege een constructiefout, al wordt beweerd dat het met opzet gedaan is om de toren schrap te zetten tegen westerstormen. De legende wil dan weer dat de toren ooit zelf doorboog om naar een bruid te kijken die de kerk inging en een maagd bleek te zijn, en zo stomverbaasd bevroor… Bekijk in Sars-Poteries zeker de moderne glaskunst van het MusVerre.
solrelechateau.fr
Parking Solre-le-Château: 94 rue Léo Lagrange, Solre-le-Château - N 50° 10' 43" O 4° 5' 26"
Kampeertip
Gratis camperplaats (hele jaar) vlak bij het dorpscentrum, stroom & water te betalen.
Knooppunt 72: Trélon
In een oude glasblazerij in Trélon worden glasblazen en -bewerken gedemonstreerd. Vlakbij vind je op de postindustriële site van Fourmies ook nog een voormalige spinnerij. Samen vormen ze het Écomusée de l’Avesnois. Of breng een bezoek aan het kasteel van Trélon met zijn lange en rijke geschiedenis. En ook ligt de Belgische grens op een steenworp: je kunt een fietsroute uitstippelen die Momignies aandoet, de zuidelijkste van de Henegouwse gemeenten die de Avesnois langs noord- en oostzijde omsluiten.
ecomusee-avesnois.fr
chateaudetrelon.com
Aire municipale: rue de Trélon, Anor - N 49° 59' 27" O 4° 5' 54" - anor.fr/camping.php
Kampeertip
Gratis camperplaats (hele jaar), € 3,50 voor jeton service-installatie.