Zwevend tussen de bergen en de zee

DAG 1: Bastia, Aléria, Ghisonaccia, Porto-Vecchio, Bonifacio

De route

Van Napoleon wordt beweerd dat hij zijn geboorte-eiland al kon ruiken lang voordat het aan de horizon opdoemde. Wellicht beschikte de keizer over een buitengewoon reukorgaan. Mijn ‘standaardneus’ registreert in elk geval alleen zout en zeewier.

De dag is nog jong. Wanneer de Hymer ML-T 570 4x4 in Bastia van de ferry rolt, zijn de bergen nog in duisternis gehuld. Alleen aan de oostelijke horizon tekent zich een vage rode streep af. Kaarsrecht voert de brede kustweg langs de Corsicaanse oostkust naar het zuiden. Terwijl wijngaarden en olijfbomen, stranden en badplaatsen voorbij glijden, kan ik mij amper voorstellen dat deze welvarende regio tot het midden van de twintigste eeuw nog een door malaria geteisterde hel was. Om je een idee te geven: een eeuw geleden bedroeg de gemiddelde levensverwachting van de kustbewoners 22 jaar.

Aan de horizon duikt het fort van Aléria op. Hier sloeg malaria bijzonder hard toe. In 1884 moest zelfs de nabije gevangenis worden gesloten, nadat tachtig procent van de gevangenen door malaria was geveld. Bekend werd de ‘oudste stad van Corsica’, vandaag een onbeduidend provincienest, vooral door archeologische vondsten uit de pre-Romeinse en de Romeinse tijd. Liefhebbers van de oudheid moeten zeker een ommetje maken naar het lokale Musée Jérôme-Carcopino, waar deze schatten uit de oudheid zijn uitgestald.

De malariamug is intussen helemaal verdwenen uit de kustlagunes, waar vandaag lekkere mosselen worden geteeld. En daarvoor maak ik graag een ommetje naar de Étang d’Urbino, waar ik in het Restaurant d‘Urbino een stevige portie van deze schelpdieren naar binnen werk.

De eerste dag eindigt in het vroegere piratennest Bonifacio, aan de zuidpunt van Corsica. Een prachtig gelegen havenstadje, ingebed tussen een machtige citadel en tot 60 meter hoge kalksteenkliffen, die recht de zee in duiken. Vanaf het water lijkt het alsof de huizen op een balkon boven de afgrond zweven. Wie aan de rand van de kliffen woont, kan tot Sardinië kijken – en beschikt maar beter over stalen zenuwen…

Halte voor de nacht

Camping des Îles, Bonifacio

Deze gezinsvriendelijke viersterrencamping ligt vijf kilometer ten oosten van Bonifacio.

DAG 2: Bonifacio, Sartène, Olmeto

De route

Het nabijgelegen Sartène is al even indrukwekkend. Schrijver Prosper Mérimée noemde de stad ooit ‘de meest Corsicaanse van alle Corsicaanse steden’. Hoge, fortachtige huizen met strenge granieten gevels bepalen al eeuwenlang het stadsbeeld. En de processie van Goede Vrijdag U Catenacciu, die jaarlijks duizenden bezoekers trekt, is een begrip tot ver buiten Corsica.

Het reistempo zakt nu en dat heeft alles te maken met de vaak smalle weggetjes, die langs de wilde westkust slingeren. De kust bestaat uit vier brede baaien, gescheiden door ruige landtongen. Ik poot mijn camper op dag twee neer aan de noordkust van de Golf van Valinco.

Halte voor de nacht

Camping Abbartello, Olmeto

De camping Abbartello ligt in het gelijknamige gehucht, aan de kustweg van Propriano naar Porto Pollo.

DAG 3: Olmeto, Ajaccio, Cargèse, Plage d’Arone

De route

Vanaf Porticcio neemt het verkeer duidelijk toe. Ajaccio, aan het einde van de gelijknamige golf, laat ik links liggen. Vanaf de Col de San Bastiano ontdek ik de Golf van Sagone, de breedste van de vier baaien van de westkust. Hoog boven de kust schitteren bergdorpjes zoals Calcatoggio en Casaglione in de zon. Het is mij al opgevallen dat het gros van de kustdorpen sowieso in de bergen ligt. En dat is geen toeval: de bergen boden namelijk meer bescherming tegen aanvallen van Saraceense piraten.

Van deze permanente dreiging getuigen ook de vele Genuese wachttorens langs de kust. Cargèse heeft er zelfs twee. Toch is de hoofdreden voor mijn stop in het ‘Griekse dorp’ de prachtige iconostase van de Grieks-orthodoxe kerk. Die herinnert aan de Griekse wortels van Cargèse. De Grieken kwamen in de zeventiende eeuw aan, op de vlucht voor de Turken, en werden in Corsica door de Genuese heersers met open armen ontvangen.

In Piana sla ik links af richting het Plage d’Arone. Halverwege verruil ik de camper voor mijn wandelschoenen. De klim naar de Capu Rossu, een van de mooiste uitzichtbergen van het eiland, is niet van de poes, maar de geweldige zonsondergang is iedere zweetdruppel waard.

Halte voor de nacht

Camping Plage d’Arone, Piana

De camping ligt aan een mooie inham en is alleen bereikbaar via een doodlopende kronkelweg (D824). De weg alleen al is de moeite waard, dankzij de vele vergezichten.

DAG 4: Plage d’Arone, Les Calanche, Porto, Évisa

De route

Als een arendsnest ligt Piana boven de Golf van Porto, voor velen de mooiste baai van de westkust. Daar begint ook de spectaculaire kustweg door de Calanche. Die naam is afgeleid van het woord calanca wat fjordachtige baai betekent. De nauwe weg kronkelt hoog boven de zee tussen grillige, roze graniettorens met veelzeggende namen zoals La Tête du Chien (hondenkop), La Tortue (schildpad) of L'Aigle (adelaar). Hun ontstaan zou het werk van de duivel zijn geweest. Uit wraak omdat een mooi herderinnetje hem had afgewezen, begon de duivel schuimend van woede op de bergen in te hakken, om de streek voor altijd onbewoonbaar te maken. Dat is hem zeker gelukt, maar zijn ‘woedeaanval’ leverde het eiland toch maar een prachtige rotskust op.

In Porto trek ik het binnenland in, richting de Col de Vergio. Even voorbij het bergdorp Ota parkeer ik de camper aan de brug over de rivier de Porto. Die stroomt hier uit de Gorges de Spelunca, een spectaculaire kloof, alleen toegankelijk via een smal muilezelpad. Tijdens een korte wandeling ontdek ik twee prachtige, oude Genuese bruggen. Luidruchtig gejoel verraadt dat de meeste mensen deze bouwkundige pareltjes echter links laten liggen en direct op de vele bekkens afstevenen die de rivier uit het graniet heeft gesleten.

‘s Avonds stop ik in Évisa, een heerlijk bergdorp, omringd door eeuwenoude kastanjebomen. Het lijkt zo uit de strip Asterix op Corsica geplukt. Smalle steegjes en steile trappen, een kerkje, een handvol restaurants en bars, de geur van gebraden everzwijn in de straatjes. Zelfs de oude mannetjes uit het stripverhaal ontbreken niet op de afspraak, al zitten ze niet met een kruk op de bank, maar in de bar, verscholen achter een pastis.

Halte voor de nacht

Camping L‘Acciola, Évisa

Kleine, eenvoudige camping aan de bovenrand van Évisa met een mooi uitzicht.

DAG 5: Évisa, Col de Vergio, Calacuccia, Corte

De route

Ik klim verder naar de Col de Vergio, eerst door schaduwrijke kastanjebossen, later tussen machtige zwarte dennen. Aan de andere kant van de 1.470 meter hoge pas ligt het bergland van Niolu, ooit een centrum van de Corsicaanse herders. De weg daalt in lange haarspeldbochten door het woud van Valdu Niellu. In het grootste bos van Corsica staan ook ​​de machtigste bomen van het eiland, sommige 50 meter hoog en ruim zes eeuwen oud. Vele kregen echter nooit de kans zo oud te worden: de kaarsrechte stammen van de zwarte den waren al bij de Romeinen gegeerd – als galeimast. Om de haverklap stuiten we ook op halfwilde varkens die in de schaduw liggen te relaxen, soms gewoon midden op de weg.

Met tegenzin laat ik de afslag naar Lozzi links liggen. Het plaatsje is een populair startpunt voor tochten naar de Monte Cinto, maar de onweersdreiging strooit roet in het eten. De beklimming van de hoogste top van Corsica zal voor een andere keer zijn. Maar niet getreurd: even verderop wacht alweer een landschappelijk pareltje. Stroomafwaarts van het stuwmeer van Calacuccia heeft de rivier de Golo in de rode graniet een diepe kloof uitgehouwen. De Scala di Santa Regina is gekend als de wildste kloof van Corsica. Ze is soms zo nauw dat er eigenlijk geen plaats is voor de weg, die hier en daar letterlijk tegen de rotsen plakt. Uitstekende rotsen en ontmoetingen met bussen of andere campers vereisen volle concentratie. En dan zijn er nog de Corsicaanse kamikazepiloten die altijd en overal onverwacht kunnen opduiken. Hun redenering: ‘Het loopt wel los, per slot van rekening kwam er gisteren ook niemand langs...’

Soms kwam helaas toch iemand langs. Ik ben intussen gewend geraakt aan de aanblik van kruisen en gedenktekens langs de weg. Maar het kleine monument dat ten zuiden van Castirla in een bocht opduikt, stemt toch tot nadenken. Op 2 mei 1986 stierven hier de Finse rallypiloot Henri Toivonen en zijn bijrijder Sergio Cresto tijdens de Corsica Rally. De toen 29-jarige Toivonen gold als rijzende ster van het FIA Word Rally Championship en toekomstige wereldkampioen. Waarom de Lancia Delta S4 in deze onspectaculaire bocht van de weg af kwam, zal voor altijd een raadsel blijven.

In Corte lijkt de tijd stil te staan. Nauwe steegjes, trappen, kasseien en afbrokkelende pleister kenmerken het uitzicht van de stad, die de indruk wekt dat ze door de verzetsstrijder Pasquale Paoli (1725-1807) pas gisteren tot hoofdstad van het onafhankelijke Corsica werd uitgeroepen.

Halte voor de nacht

Camping Santa Barbara, Corte

In Corte zijn er meerdere campings. De camping Santa Barbara ligt drie kilometer van het centrum, aan de T50.

DAG 6: Corte, Belgodère, Calenzana, Calvi

De route

Ten noordwesten van Corte bereik ik de Balagne, een vruchtbare vlakte met olijven en amandelbomen, wijn en graan. Een kronkelweggetje verbindt een hele reeks schitterende bergdorpen. Speloncato valt op door zijn enge steegjes en trapjes, Muro dan weer door zijn stoere barokkerk. Avapessa is ingebed tussen olijven, vijgcactussen en terrastuinen. Geplaveide straatjes en gewelfde passages typeren Cateri. Montemaggiore biedt een heerlijke panorama van de Golf van Calvi en dan is er ook nog het imkerdorp Calenzana.

Halte voor de nacht

Camping La Pinède, Calvi

Grote camping in een bos, drie kilometer ten oosten van de citadel van Calvi.

DAG 7: Calvi, Patrimonio

De route

Ten oosten van Calvi duiken de grote badplaatsen van de Balagne op: Algajola, L'Île-Rousse, Lozari en zo meer. Ik laat ze graag links liggen. Even verderop volgt het contrastprogramma: het eenzame schiereiland Désert des Agriates, de ‘verlaten velden’. Een lap grond van 10 op 20 kilometer, waarop de boeren van Cap Corse ooit hun vee weidden. Tenminste totdat brand, overbegrazing en de ontvolking van het platteland een woestenij creëerden, die later werd veroverd door het maquis, de typerende vegetatie van vandaag.

Halte voor de nacht

Camping A Stella, St. Florent

Mijn laatste nacht op Corsica is gereserveerd voor Camping A Stella, die verrast met een enig mooie ligging aan het zuidwesteinde van Cap Corse.

DAG 8: Patrimonio, Bastia

De route

In Bastia scheep ik ’s avonds in voor de terugtocht naar Livorno. De kustlijn is al uit het zicht verdwenen wanneer ik in de schemering aan dek een ​​luchtje ga scheppen. Nu herken ik wel degelijk de vertrouwde geuren, aangevoerd door de Terranu, de Corsicaanse landwind. Een cocktail van honingzoete en kruidige aroma’s. Van heidebrem en mirte, van tijm en jeneverbes, aangevuld met een vleugje hars van de mastiekboom. Napoleon had dus toch gelijk...