Citytrip met trein: Köln

Met een Köln Card op zak ik de ondergrondse in en met lijn 5 spoor ik naar de Domplatz voor de promenade van de gietijzeren Hohenzollernbrücke (2) over de Rijn. Gelet op de massa liefdesslotjes aan het eindeloze hek ziet heel de wereld mekaar graag in Keulen.

De Parijse Pont des Arts is er niks tegen. Spoel even terug naar Games without frontiers van Peter Gabriel: ‘Hans plays with Lotte, Lotte plays with Jane. Jane plays with Willi, Willi is happy again.’ Zoek en je zal ze vinden. Voor eeuwig en altijd aan mekaar vastgeklonken. 

• Hohenzollernbrücke

Je orienteren in  de Koln Triangle In Keulen noemen ze de rechteroever de Schäle Seite. Scheef bekeken dus, alsof dat niet het echte Keulen is. Toch staat daar de Köln Triangle, een kanjer van een kantoortoren.

Geen biotoop voor citytrippers, maar 29 verdiepingen en 103 meter hoog hebben ze rondom een glazen wand gezet. Dat panorama over de stad is fenomenaal. Op het glas staan alle landmarks netjes uitgetekend en benoemd. Ideaal om je bij wijze van kennismaking te oriënteren. Gesloten bij storm en onweer, maar dan was je toch niet van plan om te gaan.

• Ottoplatz 1

Toen Keulen de relikwieën van de Drie Koningen in handen kreeg en er een kostbaar schrijn met goud en edelstenen voor liet smeden, kwam een ongeziene pelgrimage op gang. Om nog meer indruk te maken op al dat volk mocht er een megalomane kathedraal overheen komen. Hoger, groter, straffer dan alle andere. 660 jaar heeft het bouwen geduurd.

In 1880 was de Dom eindelijk klaar. Inclusief de twee torens. Je kan niet anders dan binnengaan om je te laten imponeren door dit indrukwekkende staaltje gotische bouwkunst. Smal lijkt ze, maar dat is schijn.

De elegante zuilen, de hoge glasramen, de eindeloze spitsbogen, allemaal sleuren ze met een vingerknip je blik de hoogte in. Dat was de bedoeling: vol verwachting opkijken naar de hemel, in het huis van de Heer. Tot je nek pijn doet. Heb je de koorrondgang afgewerkt, dan kan je tegen betaling nog de schatkamer in. Het is daar al goud, zilver en brokaat wat blinkt.

• Domplatz

Winkel vlinderend door de oude binnenstad naar 4711, welriekend huis van vertrouwen. Eau de cologne, het stond op oma’s kaptafel. En die van oma’s oma.

Van een kartuizermonnik kregen zakenman Wilhelm Mühlens en zijn bruid het geheime recept van een aqua mirabilis als huwelijkscadeau. De rest is geschiedenis.

Over de naam 4711 doen wilde verhalen de ronde. De waarheid is poepsimpel. Wilhelm woonde amper in de Glockengasse of bezetter Napoleon liet alle woningen registreren met een huisnummer. Een korporaal te paard schilderde een zwierige 4711 op de gevel.

• Glockengasse 4

Keulse kost bij zur Malzmühle

In Keulen drink je Kölsch, stadsbier gebrouwen in een familiale brouwerij. Vaak heeft die ook een restaurant met Keulse kost en een doorleefd decor met donker hout. Smaakmakers zijn Hämmche met suurem Kappes un Äädäppelspüree (een kilo gekookte ham met zuurkool en aardappelpuree) en Himmel un Äd (gebakken bloedworst met gestoofde ui, puree en appelcompote).

Zit de combinatie je bij zur Malzmühle niet lekker, spoel door met nog een Kölsch. De obers dragen die pinten aan hoog tempo rond, hangend in een dienblad aan een draagsteel. De pinten, niet de obers.

• Brauerei zur Malzmühle, Heumarkt 6

Al christelijke kunst uit de middeleeuwen wat de klok slaat in het Museum Schnütgen, met veel gevoel voor licht en ruimte gepresenteerd. Hier sta je neus aan neus met de fijnste glasramen, een palmezel op wieltjes voor processies, het sierlijkste houtsnijwerk. Trots zijn ze hier op een reeks polychrome houten beelden uit het Rathaus. Zeshonderd jaar oud en allemaal met een wijze spreuk om de leden. Eentje voor machthebbers: ‘Niemand zal uitdragen wat in de raad is gezegd.’

Een mooie: ‘Aanvaard goede raad langzaam en doordacht. Ga dan snel over tot de daad.’ Mijn topstuk ligt in de crypte. Een Gents/Brugs getijdenboek uit 1500, van het fijnste perkament in een lederen band. Verlucht met drôleries en grotesken, miniaturen, initialen en kalendermedaillons. En ergens een mannetje met een hoog geheven golfclub. Klaar voor een kanjer van een swing. Jawel, in de middeleeuwen speelden ze golf, vertelt een interactief scherm over het kleinood.

• Cäcilienstrasse 29-33

Met tram 1 ben je in een wip bij het park, maar te voet langs de multiculturele koffiebars, eethuizen, tattooshops en biowinkels van Kwartier Latäng is net zo leuk. Hoe dichter bij de groene long rond de vijver van de Aachener Weiher (8), hoe studentikozer. De universiteit ligt achter in al dat groen. Op het gras liggen zonnekloppers, spelen kinderen, oefenen koorddansers hun evenwicht, leest opa de Rheinische Post en wuiven beginnende bierbuikjes de rook van het vlees op hun draagbare barbecue. In de zomer.

• Aachener Strasse

Het Belgisches Viertel heet je met een gigantische tag welkom in de Moltkestrasse. Flaneer er langs de hippe boetieks, vintageshops en kunstgaleries van de Brüsseler, Lüttiger, Genter en Antwerpener Strasse. Vijf leuke adressen: -

1. Kleding bij Boutique Belgique, Brabanter Strasse 6.
2. Kunst in het Museum für verwandte Kunst, Genter Strasse 6.
3. Vinylplaten bij Nunk Music, Antwerpener Strasse 16.
4. Taarten en suikergoed bij Madame Miammiam, Antwerpener Strasse 39.
5. Hoeden op maat bij Jürgen Eifler, Friesenwall 102A.

Nog een Belgische link. Kunstenares Käthe Kollwitz kennen we van het intrieste beeld Treurend ouderpaar op het Duits soldatenkerkhof van Vladslo. Ze verloor er haar zoon Hans in WO I.

Het museum Käthe Kollwitz in de kelder van de Keulse Kreissparkasse verzamelde 300 tekeningen en 550 grafische prints van de sociaal gedreven kunstenares. Een moodswing die je opnieuw met beide voeten op de grond zet.

• Neumarkt 18-24

Het doet goed na twee dagen stappen en trammen aan dek van een KD-schip te zitten met een kop koffie en je langs de oevers van de Rijn te laten glijden. Een uurtje is genoeg en je ziet de stad eens van een andere kant. Statig passeer je het Chocolademuseum en daarnaast het Olympiamuseum in de oude douanegebouwen. Sint-Nicolaas waakt langs de kade over de schippers en bij de Südbrücke staat een beroemd braadworstkraam. Hier eten de speurders van de tv-reeks Tatort aan het eind van elke aflevering hun broodje worst.

Maar het indrukwekkendst zijn de drie Kranhäusern aan de Rheinauhafen. Ze staan er als een omgekeerde L, een eerbetoon aan de havenkranen die hier ooit schepen laadden en losten. Een appartement op deze spectaculaire plek kost stukken van mensen. Het uitzicht is atemberaubend.

• Frankenwerft

Het naziregime verbood het tentoonstellen van veel moderne kunst. Ontaard, noemde het die, want niet strokend met zijn opvattingen over de verheven Duitse volksaard. Maar dat kon niet beletten dat particulieren die entartete kunst wel kochten. Precies wat jurist Josef Haubrich deed. Er waren koopjes te doen en hij deed het en masse. Meteen na WO II schonk hij zijn verzameling expressionisten en modernen aan het erg geteisterde Keulen.

Peter Ludwig deed het hem na met een stevige collectie Russische avant-garde en Amerikaanse popart. Het werd de basis voor het Museum Ludwig, een museum zonder weerga dat glansrijk naast ’s werelds grootste concullega’s mag staan. Otto Dix, Oskar Schlemmer, Kokoschka en Kandinsky, Picasso, Dali en Magritte. Bacon, Warhol en Roy Lichtenstein. Gerhard Richter, Mark Rothko, Gilbert & George. Allemaal tekenen ze present. Allemaal laten ze zich van hun beste kant zien. Als kunst de wereld niet kan redden, dan toch een aardig stukje Keulen.

• Heinrich-Böll-Platz