Frisbee voor gevorderden
Frisbee speel je op de camping, met vrienden en het liefst bij mooi weer, toch? Dat hangt ervan af. Een spelletje frisbee wordt tijdens Ultimate Frisbee zowaar een pittige uitdaging: een sport met regels en tactische zetten, iets wat je speelt in weer en wind en waar je als beginner twee dagen later nog stijf van bent.
Tekst Toon Verlinden - Foto’s Siska Vandecasteele
We ontmoeten trainer Bobby Clemens op een voetbalveld tijdens een frisse avond. Het gras is helverlicht door de grote spots op elke hoek van het terrein. ‘We trainen altijd’, legt Bobby uit terwijl ik mijn dunne handschoenen aantrek. ‘Enkel als de grond bevroren is, zeggen we af. Want dan kan je wel eens lelijk vallen.’ Alsof ze zijn statement kracht willen bijzetten, rijgen alle spelers hun voetbalschoenen dicht. De noppen onder die schoenen voorkomen dat ze uitglijden in de modder. Zelf heb ik stevige stapschoenen aan en ik hoop dat ik daarmee rechtop blijf.
Explosieve sport
Ultimate Frisbee is een sprintsport die het moet hebben van bliksemsnel starten, stoppen en keren. Denk aan de bewegingen die je maakt als je gaat squashen of tennissen: kort en krachtig.
Voordat we aan de oefeningen beginnen, doen we er dan ook alles aan om ons lichaam, en vooral onze kniegewrichten, warm te krijgen. Toertjes lopen, squats, balansoefeningen op één been of ter plaatse sprinten: na een half uurtje sta ik licht te hijgen. Klaar voor de hoofdmoot van de training.
En die training begint met… een frisbee naar elkaar gooien. Het valt me al snel op dat mijn medespelers de frisbee (officieel, 175 gram en 27 cm diameter) niet zomaar gooien. Bobby: ‘Je kan hem onder andere forehand of backhand gooien.’ Waar backhand nog een beetje lijkt op hoe ik vroeger altijd gooide – frisbee in de oksel en werpen maar – lijkt de forehandtechniek met zijn speciale greep eerder alsof je krachtig een stok weggooit.
Laagvliegende frisbee
Als een frisbee op je afkomt, vang je die overigens als een pannenkoek: je klapt met je beide handen op elkaar en zorgt dat de frisbee daartussen zit. ‘Probeer hem niet gewoon te grijpen’, waarschuwt Bobby. ‘De wind doet soms vreemde dingen en voor je het weet gaat de frisbee over je handen heen en tegen je gezicht.’
Af en toe hoor ik inderdaad ‘HEAD!’ roepen op het veld. De universele waarschuwing dat iemand een aanstormende frisbee niet ziet en hoogdringend moet wegduiken.
Patroon in de chaos
Ik snap in eerste instantie niets van de volgende oefening, met een ingewikkelde opstelling en moeilijke terminologie. Spelers lopen schijnbaar willekeurig heen en weer terwijl een frisbee door de lucht klieft en het duurt even voordat ik zie wat er gebeurt. Maar kijk: zodra je het patroon in de chaos ontwaart, is het heel fijn om deel uit te maken van een prima op elkaar afgestemd raderwerk van spelers.
Naarmate de oefeningen vorderen, wordt duidelijk dat Ultimate Frisbee meer is dan gewoon een frisbee naar elkaar gooien. ‘Je moet in het kopje van je tegenstander kruipen!’, roept een trainer naar iedereen. ‘Zet hem op het verkeerde been. Geef met een deel van je lichaam een fout signaal aan de verdediger, waarna jij dan het juiste moment uitpikt om weg te lopen en de frisbee ergens anders op te vangen.’ Door je tegenstander de foute kant uit te sturen, maak je ruimte om te spelen.
Scheidsrechter overbodig
Tijd voor een wedstrijdje, waarbij een speler van jouw team met de frisbee aan de overkant van het veld moet geraken. Zonder met de frisbee te lopen uiteraard. Het eerste wat opvalt, is het gebrek aan een scheidsrechter. ‘Die is er niet’, legt Bobby uit. ‘We rekenen op fairplay. Als er discussie ontstaat, krijgen de spelers een aantal seconden om het onderling uit te klaren. Lukt dat niet, dan gaat de frisbee naar de laatste onbetwiste speler en start het spel opnieuw.’
De andere spelers vertrouwen mij toe dat dat is wat hen zo aanspreekt in Ultimate Frisbee: het is een heel vriendelijke teamsport. Bobby: ‘In tegenstelling tot voetbal waarbij de ene scheldtirade de andere valpartij opvolgt, gaan we bij Ultimate Frisbee uit van een fijn samenspel.’ Toegegeven: dat samenspel lijkt vanop een afstandje op goed gerepeteerde chaos, maar leuk is het wel.
Op het einde van de rit krijg ik een oude frisbee mee naar huis. Bobby: ‘We doneren onze frisbees op het einde van het seizoen aan jeugdverenigingen.’ De ultimate frisbee wordt zo een ‘gewone’ frisbee. En wie weet vindt iemand dat spelletje zo leuk dat ze zich gaan wagen aan de Ultimate versie. Cirkel rond.
Reporter Toon Verlinden speelde Ultimate Frisbee
Ultimate Frisbee heeft niet veel gemeen met het spelletje dat je soms op de camping speelt, maar het is wel een gezellige en fijne teamsport waarbij ruimtelijk inzicht en snel reactievermogen een plus zijn.
Voor wie?
Iedereen kan meespelen. Tijdens onze initiatie speelden mannen, vrouwen en verschillende leeftijden en niveaus door elkaar. Een beetje conditie en reactiesnelheid zijn wel mooi meegenomen. Omdat je zo vaak moet stoppen en bruusk keren, lijkt het ons minder aangeraden voor mensen met knieproblemen.
Waar?
Bijna elke grote stad heeft zijn eigen club en Leuven en Gent hebben de grootste verenigingen. Ook in kleinere steden vind je ze tegenwoordig. Wij gingen meetrainen met Freespect in Mechelen. (freespect.be)
Een initiatiesessie?
De gemakkelijkste manier om de sport te testen, is aansluiten bij een startersdag van een club. Freespect in Mechelen organiseert die doorgaans eind augustus, begin september en eind mei, maar kijk zeker eens in jouw buurt. Zo organiseert GentleUltimate (uit Gent) een zogenaamde CityLeague: een reeks lessen voor mensen die de sport eens willen testen. Verschillende clubs bieden ook initiatiesessies aan voor groepen.
Zelf aan de slag?
Geen startersdag of initiatiesessie in het vooruitzicht? Je kan de regels altijd opzoeken (googel ‘Ultimate Frisbee regels’) en het zelf proberen. Veel materiaal heb je niet nodig: een afgebakend veld en een frisbee. Al waarschuwt trainer Bobby dat de volledige regelset wel wat werk vraagt om ten volle te begrijpen.
Kledij?
Sportkledij. Omdat het een sprintsport is, sta je vaak even stil tussen de sprintjes door. Een extra legging of thermisch ondergoed is dus aangenaam als je tijdens de wintermaanden speelt. Wat schoenen betreft, zijn voetbalschoenen met noppen het beste. Heb je die niet, doe dan schoenen aan met een stevig profiel.
Hoeveel kost het?
Tijdens startdagen kan je de sport gratis proberen in clubverband. Prijzen voor initiatielessen met een groep variëren. Bij Freespect in Mechelen kost een uur initiatie € 20. Per tien deelnemers rekenen ze ook een begeleider voor € 10/uur. (Contact: info@freespect.be)
Wil je op eigen houtje spelen, koop dan een goeie frisbee (175 gram, 27 cm diameter). Die kosten tussen de € 10 en € 20.
Bobby Clemens: 'De ideale sport'
Hoe leerde je Ultimate Frisbee kennen?
Bobby: ‘Een vriend raadde me aan om de sport te proberen en nam me mee naar een training. Ik was direct verkocht. Ultimate Frisbee ontstond trouwens als studentensport en daarom zie je het in veel studentensteden opduiken. De ene student neemt de andere mee en we merken dat de sport sterk aan populariteit wint.’
Wat spreekt je er zo in aan?
‘Ik vind het een heel toffe teamsport. Voetbal zit me vaak tegen: mensen lopen precies de hele tijd met stress op het veld. Dat is hier niet het geval. Er bestaat zoiets als de ‘spirit of the game’ waar alle spelers erg op staan. Het moet vriendelijk en fijn blijven en je moet elkaar helpen. Dat, gecombineerd met het vaak buiten zijn, maakt het volgens mij de ideale sport.’
Was je er vlot mee weg?
Op zich wel. Ik had al wat ervaring met tennis en de bewegingen lijken wat op elkaar. Zo moet je bij tennis ook vaak plots versnellen en vertragen en is de techniek waarmee je met een racket slaat gelijkaardig aan het werpen van een frisbee. Je merkt ook dat Ultimate Frisbee een sport is waar mensen snel de basis van meehebben, terwijl het toch jaren training vraagt om de techniek volledig onder de knie te krijgen. Je hebt dus een lage instapdrempel, maar blijft er voldoende uitdaging uithalen.