Stiltekuur in de Scheldevallei
Voor wie op zoek is naar rust en een leeg hoofd bij het wandelen, biedt het Scheldeland een stiltekuur in de vorm van de Scheldevallei Tranquillizer: twaalf korte wandelingen naar inspirerende stilteplekken in het Scheldeland tussen Gent en Antwerpen. Wandel je mee op wandeling vijf, in een natuurgebied gevormd door een oude Scheldebocht in Appels bij Dendermonde? We zijn amper vijftig meter ver als we al verse sporen van een bever zien…
Tekst Marijn Follebout
Rivierpark Scheldevallei selecteerde twaalf stille plekken die je vrij kan gaan ontdekken. De ‘Scheldevallei Tranquillizer’ is verpakt als medicijndoosje. Er zit zelfs een bijsluiter bij met uitleg hoe je je dosis stilte het best kan opnemen. Elk fraai vormgegeven kaartje bevat een adres en gps-coördinaten van de plek. ‘De Scheldevallei Tranquillizer is een kostbaar hebbedingetje. Bij de verdeling ervan mikken we echt op mensen die een stiltekuur kunnen gebruiken’, zegt coördinator Tom Wezenbeek.
In the mood
De bijsluiter vermeldt dat je voldoende afstand van de waan van de dag moet nemen, om zo in de juiste stemming te komen. Op een zondagvoormiddag trekken we naar Appels, waar zich een natuurgebiedje heeft gevormd rond een oude Scheldebocht. Hier werd kort na de oorlog Duits oorlogstuig opgevist, achteloos weggegooid door terugtrekkende soldaten. We parkeren langs de Hoofdstraat en stappen in wijzerzin richting de Schipperskapel. Na nog geen vijftig meter zien we al knaagsporen van bevers op de bomen in het natte gebied dat wat lager ligt dan de weg. De Hoofdstraat verder volgend, komen we aan een infobord waar we rechts afdalen om aan de eerste kruising meteen links verder te volgen. We zitten nu op de vaste wandellus door het natuurgebied.
Warme deken
De sporen van bevers zijn al te duidelijk. De combinatie van stilstaand water met een rijke oeverbeplanting vormt de ideale biotoop voor het grootste knaagdier van Europa. We hopen er één te zien opduiken, al is het maar een rimpeling in het water. Helaas houden de schuwe dieren zich goed verborgen.Midden in het sprookjesachtige moerasbos ligt een voormalig huisvuilstort, op een vijftien meter hoge heuvel. We glijden over modderpaadjes. Afgezien van het vrolijke geluid van wat watervogels valt de stilte als een zachte deken over ons heen. Gisteren spraken we nog een chef-kok wiens hoofd naar eigen zeggen nooit stil staat. Misschien moeten we hem een Scheldevallei Tranquillizer cadeau doen?
De stilte, magisch en kwetsbaar
Rechts van de Vredeskapel stappen we over een smal vlonderpad, dat je door de kwetsbaarste delen van het gebied leidt. Wat verder zoeken we het jaagpad van de Schelde op. Een groepje wielertoeristen op de andere oever klieft door de magische stilte.
Aan wandelknooppunt 69 gaan we weer rechts het gebied in en passeren een sluis waar Chinese wolhandkrabben worden gevangen. De exoot houdt lelijk huis in onze binnenwateren. We volgen nu de GR 128 van Wissant naar Aken die dwars door dit koninkrijk van de bever loopt. Ergens in dit ondoordringbare woud van riet en lage struiken zou zich een beverburcht bevinden. We blijven rechtdoor gaan en zo komen we weer op de Hoofdstraat. We nemen ons alvast voor de kuur van twaalf dosissen helemaal uit te nemen.
1. De Warandeduinen in Wetteren
De rozen en parkbomen in provinciaal domein Den Blakken in Wetteren zijn een lust voor het oog. Het wandelpad gaat naadloos over in het natuurreservaat De Warandeduinen. Dat zijn rivierduinen die zich zo’n 15.000 jaar geleden hebben gevormd op het einde van de laatste ijstijd. Je verwacht niet meteen dergelijke stuifduinen in het centrum van het land. In deze aparte biotoop van buntgras, zandzegge en brem leven zeldzame insecten als harkwespen en zandloopkevers.
- Parking: Wegvoeringstraat z/n, Wetteren
- Overnachtingstip: Glamping Prullenbos (12 mei – 10 september
Het Donkmeer in Berlare
De historische Eendenkooi aan de rand van het Donkmeer is prachtig hersteld. Hier werden vroeger wilde eenden gevangen. Het Donkmeer is eigenlijk een oude Scheldemeander die langzaam verlandde door de vorming van veen. Eind 18e eeuw werd het veen afgegraven als brandstof, waardoor het meer ontstond. De stilte vinden we in het Berlarebroek aan de overkant van de Donklaan. Langs een afwateringskanaal werd een sluis gebouwd, die enkele eeuwen later ook diende als kaai voor het laden en lossen van schepen. Nu is het een heerlijke rustplek met een rijke geschiedenis.
- Parking: Donklaan z/n, Wetteren
- Overnachtingstip: Vlotkamperen op het Donkmeer (mei t.e.m. september):
3. Gecontroleerd overstromingsgebied Wal-Zwijn in Hamme
Kastel ligt in een bocht van de Schelde. Het dorp wordt omringd door polders en aan de rand ervan ligt het gecontroleerd overstromingsgebied Wal-Zwijn. Elke hoogte, hoe minimaal ook, heeft hier een naam. Het zijn zandkoppen waar vroeger enkel bewoning mogelijk was in deze laaggelegen broeklanden. De Blankaertschenslaper is zo’n unieke plek waar je middenin de stilte staat. Het waren de monniken van de Sint-Bernardusabdij van Hemiksem die de omgeving inpolderden om er vruchtbare landbouwgrond van te maken. Hun dijken zijn nog steeds te zien in dit polderlandschap.
- Parking: Ripipiaberg z/n, Hamme
- Camperplaats Hamme, Hamveer z/n, Hamme. Ter hoogte van Mira-brug. Gratis.
4. De Potpolder in Temse
Het veer van Tielrode over de Durme zou volgens opzoekingen van de huidige veerman teruggaan tot de 13e eeuw. De Potpolder ligt ingeklemd tussen de Durme en de Schelde. Je ziet er vaak roofvogels als de buizerd en de valk speuren naar een prooi. In het midden van het gebied grazen vaak reeën, te bewonderen vanop de dijken die het gecontroleerd overstromingsgebied omringen. Rond de Sint-Jozefkapel ligt een besloten tuin, waar je in alle rust kan mediteren.
- Parking: Eetcafé ’t Veer, Sint-Jozefsstraat 35, Tielrode.
- Overnachtingstip: Camperwei in de Scheldevallei, Nagelheetmakerslaan z/n, Temse. 12,5 euro/dag. Reservatie niet mogelijk.
5. De Polders van Kruibeke
De Polders van Kruibeke vormen het grootste overstromingsgebied van Vlaanderen. Zeker bij springtij is het een prachtig schouwspel om het Scheldewater de slikken en schorren te zien binnenstromen. De Barbiergeul is één van de grootste afwateringsgeulen. Dwars over de geul loopt een vlonderpad. Halfweg ervaar je de stilte van het klotsende water en zie je watervogels spelen.
- Parking: Kapelstraat z/n, Kruibeke
- Overnachtingstip: City Camping Antwerp, Jachthavenweg 6, Antwerpen. Tenten, campers en caravans. citycampingantwerp.be