Droomstad Dresden in 9 etappes: volg de Pasar-fietsroute
Een militair museum dat wapengeweld veroordeelt, een mini-Berlijn vol alternatieve adresjes, een dichtbeboste riviervallei in de stad en een nog onbekende topattractie die het tot werelderfgoed zal schoppen: Dresden is het allemaal. Verken de stad met de fiets en de meest uiteenlopende werelden gaan voor je open.
Tekst Gert Corremans
Niets leuker dan fietsen op je citytrip. Wij stippelden een fietsroute uit die je een duwtje in de rug geeft...
Dresden kan je ruwweg opdelen in de Altstadt en de Neustadt. De rivier de Elbe scheidt de twee stadshelften. De Altstadt leverde Dresden de bijnaam ‘Florence aan de Elbe’ op. De keurvorsten van Saksen propten de linkeroever van de Elbe vol met paleizen, kerken en andere barokke monumenten. Schilders hebben de stad vereeuwigd, toeristen kwamen ze al in de negentiende eeuw bewonderen. In 1945 veegden geallieerde bommenwerpers de oude stad van de kaart. Naar schatting 25.000 mensen kwamen om in de vuurzee. De wederopbouw heeft decennialang geduurd. Pas sinds deze eeuw kan je Dresden weer bewonderen zoals het was. Op de fiets, bijvoorbeeld!
Etappe 1: Street art uit andere tijden
Onze fietstocht start ’s morgens bij de Frauenkirche (1). Onvoorstelbaar dat de 100 meter hoge koepelkerk met haar prachtig barokinterieur grotendeels uit 2005 dateert. De DDR hield haar ruïne in stand als oorlogsmemoriaal.
Fiets meteen naar de Fürstenzug (2), een monumentaal staaltje street art uit 1910, gemaakt van porseleinen tegels uit Meissen. Een honderd meter lange optocht van vorsten en notabelen trekt voorbij op de muur. Porselein lijkt fragiel, maar is wel hittebestendig. Daardoor liep het tableau in 1945 weinig schade op.
De DDR verving sommige historische gebouwen door nieuwbouw. In het geval van het Kulturpalast (3) leverde dat een modernistisch juweeltje op. Bezichtig het indrukwekkend socialistisch fresco Der Weg der roten Fahnen op de gevel aan de Schlossstrasse.
Etappe 2: Duurzaam Dresden
Via het Zwingerpaleis fietsen we naar een verborgen hoekje waar veel duurzame initiatieven gedijen. Restaurant Brennnessel (4) is het hoofdkwartier. Organisaties die zich om milieu, klimaat of natuur bekommeren, komen in dit gebouw bijeen in het Umweltzentrum. Probeer ’s avonds een tafeltje te bemachtigen op de patio en geniet van heerlijke vegetarische pasta’s. Om hoek kan je bij Alua terecht voor veganistische Kaffee und Kuchen. De oude elektriciteitscentrale verderop herleeft als Kraftwerk Mitte (5). In de reusachtige bakstenen hallen is ruimte voor concertzalen, een jeugdtheater, restaurants… het jonge culturele hart van Dresden klopt hier.
Etappe 3: Van Turkije naar Japan
Tijd nu om de Elbe over te steken naar de Neustadt. De Mariënbrucke trakteert je op een weids uitzicht over de barokke skyline van de Altstadt. Ook Yenidze (6) torent boven de rivier uit, met haar koepel en minaretten. De tabaksmoskee is een honderd jaar oude sigarettenfabriek in een oriëntaals kleedje. Toepasselijke reclame als je Turkse tabak gebruikt! In de zomer kan je de koepel van nabij bezichtigen in het café met dakterras. En van het panorama genieten natuurlijk. Voorbij de brug kan je gratis het Japanisches Palais (7) bezoeken. Japans? Ja, het dak imiteert een pagode. Keurvorst August de Sterke liet het barokpaleis bouwen voor zijn porseleincollectie. Vandaag stelt het Museum voor Volkenkunde tijdelijke expo’s samen uit de exotische kunstschatten die de keurvorsten vanaf de achttiende eeuw verzamelden.
Etappe 4: Bier en bratwurst in de buitenlucht
August de Sterke heeft de barokke skyline van Dresden vormgegeven. Hij liet de Frauenkirche bouwen en vroeg zijn hofschilder Canaletto om de mooiste plekjes te vereeuwigen. Fiets vanaf het Japanse paleis langs de Elbe en je komt bij het klassieke stadsgezicht (8), met de Augustusbrug, de rivierbocht en de koepels en torens van de Altstadt. De noordoever is het luilekkerland van Dresden, met parken, ligweides en biertuinen. De mooiste plekjes voor bier en bratwurst in de buitenlucht liggen even buiten de stad. Aan je tafeltje bij de Lingnerterrassen (9) (2 km richting Tsjechië) zie je wijnterrassen afdalen naar de glinsterende rivier. Ook in de biertuinen bij het Blaues Wunder (10), een prachtige smeedijzeren brug, kan je een fijne middag of avond doorbrengen (5 km).
Etappe 5: Klein Berlijn aan de Elbe
In de Aussere Neustadt krijgt iedere (sub)cultuur creatieve ademruimte. Je waant je in een mini-Berlijn waar de bewoners zich nog niet ergeren aan de toeristen. Eigenlijk moet je de 18de- en 19de-eeuwse straten op goed geluk verkennen, maar toch een paar aanraders. Lunch als een local op de Martin Luther Platz (11): met een exotisch soepje van Frau Lehmann op de banken onder de bomen. Of hou je middagpauze in de Louisengarten (12), een knusse biertuin die weggemoffeld is tussen de huizen. En zoals alle andere toeristen kan je de Kunsthof Passage (13) niet links laten liggen. De doorgang leidt je naar verborgen binnenplaatsen, versierd met mozaïeken en fresco’s. Snuffel rond in vintage- en tweedehandswinkels, geniet van koffie, ijs of gebak of ga gezond tafelen in de kneipe – Duits voor bruine kroeg – Lila Soße.
Etappe 6: Verdwijn in het woud
Kinderen die opgroeien in de Neustadt, hebben het getroffen. Neem maar eens een kijkje bij de Avonturenspeelplaats PANAMA (14): ze klauteren er op houten speeltuigen, verzorgen kippen en geiten en knutselen de origineelste dingen. In het Alaunpark (15) zijn de weides ruim genoeg om te voetballen, frisbeeën, picknicken of zonnebaden. Volg vanaf het park de Priessnitzvallei (16) en je duikt zomaar het woud in. De stad verdwijnt hier helemaal uit beeld. Het riviertje vormt ondiepe poelen, waarin kinderen veilig kunnen spelen. Het is hier heerlijk koel. Fiets, als je zin hebt, kilometers ver en ontdek de verborgen waterval.
Etappe 7: Toekomstig werelderfgoed?
Geboeid door architectuur? Trek dan tijd uit om naar de oudste tuinwijk van Duitsland te fietsen. Reken 15 km heen en terug vanaf het Alaunpark. Eerst leidt het fietspad je langs de Garnisonkirche St. Martin (17), een legerkerk uit 1900 die zomaar in een grasveld staat. De legerkazernes liggen wat verderop. Het oud wapenarsenaal lijkt op een paleis, maar architect Daniel Libeskind heeft een wig in de gevel gedreven. Het reusachtige Militairhistorische Museum van de Bundeswehr (18) verheerlijkt oorlogen niet, maar focust op menselijk leed veroorzaakt door wapengeweld. Vanaf hier heb je nog vijf kilometer voor de boeg naar het Festspielhaus Hellerau (19). In dit modernistisch meesterwerk uit 1911 experimenteerden leraars en studenten met theater en dans, tot de nazipartij de macht greep en ‘ontaarde’ kunst ging verbieden. Bij het Festspielhaus, waar inmiddels weer gedanst en gemusiceerd wordt, horen studentenpensions en leraarswoningen, en verderop strekken zich de harmonieuze straten van de Gartenstadt Hellerau uit. De aanvraag om de tuinwijk in haar geheel te erkennen als Unesco Werelderfgoed is ingediend.
Etappe 8: Van hoekcafé tot melkwinkel
Keer terug naar het Alaunpark en verken de rustige straten aan de oostkant van het park. Op de meeste straathoeken vind je gezellige buurtcafés. Ecke Nord (20) ligt aan een stille kasseilaan. Je koopt je drankje in de kruidenierswinkel en kiest dan je tafeltje op de stoep. Of alleen een stoel, als alle tafeltjes bezet zijn. Bij Pfunds Molkerei (21) verdringen toeristen zich, jammer genoeg. De zuivelwinkel dateert uit 1880 en is volledig bekleed met beschilderde tegels. Je waant je in een renaissancepaleis, waar het dan wel naar kaas ruikt.
Etappe 9: Tot slot: drie cultuurtips
Vanaf de zuivelwinkel fiets je langs de rivier naar de Augustusbrug. Terug in de Altstadt kan je op de Brülsche Terrassen (22) uitkijken over de rivier. Al in de negentiende eeuw kwamen toeristen over het zogenaamde ‘Balkon van Europa’ flaneren. In de Altstadt kan je de klassieke highlights afvinken. Het Groene Gewelf is de schatkamer van August de Sterke: 3000 glimmende kostbaarheden, van goud, ivoor, edelstenen… in een weelderig barok decor. Bewonder de Zwinger, het lustpaleis van August, en bezichtig er meesterwerken van Rembrandt, Van Eyck, Rafaël en vele anderen in de Galerij van Oude Meesters. Tot slot is er de Semperopera, volgens velen het mooiste operagebouw ter wereld. Volg er een rondleiding of geniet er van opera, ballet of klassieke muziek.
