Fietsen op Flevoland

De afspraken zijn duidelijk: één keer blazen betekent een tegenligger, twee keer is een snelle fietser achterop. Drie keer fluiten staat voor gevaar. Bij een lang fluitsignaal stoppen we. Begeleider Roger neemt de kop, Karel de staart van ons peloton van twintig. Allebei hebben ze een fluitje en een veiligheidshesje. ‘Bandenspanning op punt? Fietshelmen op. We gaan.’ De stem van Roger galmt als een klok over het deelnemersveld. ‘En hou wat afstand van je voorligger.’

Gekke namen hebben de straten in de buurt van ons hotel in een buitenwijk van Almere. We fietsen door het Volksdanspad en trappen even later onder de Kaviaarbrug door. Er is ook een Sirtakistraat en het Bos der Onverzettelijken, een Palingweg en een Trekvogelweg. Al die tijd rijden we netjes achter elkaar van het ene fietsknooppunt naar het andere, helemaal vertrouwend op kopman Roger.

Pas in de buurt van de Lepelaarsplassen en het bezoekerscentrum De Trekvogel waaieren we wat uit elkaar en laat het tempo adem voor een praatje. Gerda doet de reis al voor de tweede keer: ‘Omdat Nederland zo’n geweldig fietsland is. Prima paden, veilig gescheiden van het autoverkeer, goed bewegwijzerd en geen steil klimwerk.’ André is het helemaal met haar eens. Vorig jaar reed hij de Elfstedentocht in Friesland. Eind deze week dropt hij thuis de vuile was en trekt hij met verse kleren en dezelfde fiets naar Schouwen-Duiveland.

Het valt me ook op dat een kleine helft van onze groep met een e-bike fietst. Zelfs André nummer twee buigt zich op zijn achtenzeventigste met karakter over het stuur van zijn racefiets.

Dan nemen we de Oostvaardersdijk, een kilometerslange strook kaarsrecht asfalt tussen Markermeer en de Oostvaardersplassen. Gelukkig hebben we wind mee en met een enkele korte stop voor een blik op al dat water belanden we in Batavia Stad. Niet de hoofdstad van de koloniale nederzetting in Indonesië. Wel een koopwalhalla met alle modemerken bij elkaar. Een fashion outletcenter heet dat tegenwoordig.

Extra leuk aan de scheepswerf is dat iedereen aanspreekbaar is. Pieter Vanderlaan bijvoorbeeld. En Wim Schokker. Twee houtbewerkers met pretlichtjes in de ogen. Zij bouwen aan een schaalversie van de Zeven Provinciën, nog een Oost-Indiëvaarder uit de piratentijd. ‘Hij wordt één op tien’, vertelt Pieter. ‘Zes meter lang. Zes vijfentwintig hoog met de mast erbij. Aan één kant blijft hij open zodat je in het schip kan kijken, in het kanonnendek.’ Alles doen ze zelf, tot in het kleinste detail. ‘De zeilen, de beelden, het ijzerwerk: allemaal handwerk. Zelfs de planken worden gebreeuwd. Nooit van gehoord? Breeuwen is de naden tussen het hout met vlas dichtmaken.’

Drie jaar geleden is met de bouw van het model gestart. Wim en Pieter doen al een jaar mee. ‘Nee, we hebben dit vak niet gestudeerd. Het is een fijne hobby’, weet Wim. ‘We werken er met meer dan twintig man aan. Wanneer we tijd hebben, want het blijft vrijwilligerswerk. Over een paar jaar moet deze klaar zijn.’

Weer zo’n lange strook asfalt naar Almere. Dit keer door het groen. Op Flevoland konden stadsplanners en architecten van een leeg blad beginnen. Dat schept meer dan genoeg ruimte voor wilde plannen en experiment. Het is de stad aan te zien. Oude gevels, bruine kroegen en kromme kasseistraatjes kom je niet tegen.

Bontgekleurde winkels, eigentijdse horeca en blitse architectuur des te meer. Het begint al bij het binnenrijden langs Almere Buiten en de Schanullekebrug waar kwajongens het water induiken. Eerst de maffe, gekromde (als de rug van een kat) daken van de Kattenrugwoningen, tot de voeten in het water van kanaaltje Fluittocht. Als je wil, kan je hier met de sloep naar school. Of uit winkelen. Om de hoek de Rode Donders, drie appartementsgebouwen vermomd als vuurrode graansilo’s naast de Lage Vaart.

De toppers ontdek je in het centrum. Side by side, twee woontorens van meer dan twintig verdiepingen staan er haaks op elkaar langs de Koetsierbaan. Eigenlijk was dat niet de bedoeling, maar bij de voorstelling van de ontwerpmaquette viel er eentje om. Iemand zette hem verkeerd weer rechtop en zo is hij uiteindelijk ook gebouwd. Zie ze daar staan, met zicht op het Weerwater. Als het er waait, fladder je uit je broek. De Smaragd ligt als een naar boven verbredend juweel aan De Diagonaal. Mijn favoriet is The Wave, een appartementsblok waarvan de gevels als schubben over elkaar liggen. Alsof ze over elkaar kunnen schuiven en straks in beweging komen.

Ons lokt een ander stuk natuur. We rijden in een lang lint door het drukke dorp en ondervinden aan den lijve dat de fietser niet alleen rechten heeft, maar ook plichten. Als je groen hebt, gaan automobilisten meteen in de rem. Maar bij rood stop je. Nog drie man van je groepje mee door rood? Getoeter en protest.

Fietsers rijden doorgaans op een eigen fietsstrook, maar kruisen regelmatig het stadsverkeer. Dan zijn de haaientanden op de weg cruciaal. Staan er geen voor de tweewieler maar wel voor de auto, dan stopt elke wagen. Ook van rechts. Aarzel je zelf als fietser, dan raakt iedereen in de war. Krijgt andersom je fiets de haaientanden voor het wiel, dan stop je beslist. Zo niet schrikt koning auto zich een hoedje. Het is even wennen, zeker als je in groep gefocust bent op het achterwiel van je voorganger. Begeleiders Roger en Karel beleven een spannend kwartiertje. Het lijkt wel of ze ogen op hun rug hebben. Af en toe klinkt zelfs terecht een kordaat bevel.

Maar dan rijden we het Spanderswoud in. Een oase van donkergroene stilte met kaarsrecht getrokken lanen hard zand. Weldadig bos. Soepel malen we de trappers rond. In geen tijd staan we in ’s Graveland bij de Grote Klapbrug. Roger gaat voor trappist en omelet in bruin café Bollie Blooper. Ik wil naar Bezoekerscentrum Gooi en Vechtstreek, een paar honderd meter verderop. De groep splitst zich op. Het centrum leert en informeert over de natuur en het landschap van de streek. Over de geschiedenis ervan en hoe de mens met dat land is omgegaan. Er vertrekken wandelingen en fietstochten. Je kan er lunchen en je eigen picknick gebruiken. In het Oerrr-bos kunnen de kleintjes spelen en een brok natuur verkennen.

Kunnen we nog wat blijven, voor een wandeling naar een van de plassen of buitenplaatsen? Niet echt, er valt nog terug te fietsen. Roger zwaait zijn rechterbeen over het zadel en wij zwaaien mee. Als een ridder strekt hij zijn arm hoog in de lucht en wijst dan voorwaarts. Het sein voor de laatste aanval van de dag. Roger maakt een rondtrekkende beweging om Laren te omzeilen en gidst de bende terug naar open terrein en de brug over het Eemmeer. Het is beginnen waaien, we hebben wind in de rug. Zo snorren we in lichte draf door Flevoland. Op het gemak. Lustig leunend op het stuur. En met een zee van tijd. Morgen is er weer een dag.

Tekst Chris Van Minnebruggen - Foto’s Daniël Rys

Dit artikel is verschenen in mei 2017.