Vrijwilligersinfo: fietsen

In het verkeersreglement is het fietsen in groep duidelijk omschreven.  Als inrichter van een fietstocht is het dan ook belangrijk dat je fietstocht op een wettelijke en veilige manier verloopt.  
Op die manier bevorder je de veiligheid van deelnemers. 

De regels voor 'Fietsen in groep'

Twee mogelijkheden:

• De groep volgt dezelfde regels als de individuele fietser. 
• • De groep volgt de regels die gelden voor fietsers in groep (op voorwaarde dat de groep bestaat uit ten minste 15 fietsers). 

Als groep heb je meer mogelijkheden maar moet je ook bepaalde verplichtingen naleven. Let wel: deze mogelijkheden gelden alleen als je werkelijk in 1 groep blijft.

Waar en hoe rijden?

Als de groep kiest om de regels voor fietsers in groep te volgen:

• Gebruik van de fietspaden is niet verplicht.
• Met twee naast elkaar rijden op de rijbaan mag altijd, op voorwaarde dat je gegroepeerd blijft.
• Op een rijbaan zonder rijstroken mag je niet meer dan de breedte van één rijstrook innemen (ongeveer 3 meter), en in geen geval meer dan de helft van de rijbaan;
• Op een rijbaan met rijstroken mag je alleen de rechter rijstrook gebruiken.

Wegkapiteins en begeleidende auto’s

Fiets je in groep, dan moet je ook zorgen voor de nodige begeleiding. Afhankelijk van de grootte van de groep zijn wegkapiteins en begeleidende auto’s vereist om de groep te begeleiden op de openbare weg.

Groepen van 15 tot 50 fietsers:
Minstens 2 wegkapiteins toegelaten en 1 of 2 begeleidende auto’s toegelaten.

Groepen van 51 tot 150 fietsers:
Minstens 2 wegkapiteins verplicht en 2 begeleidende auto’s verplicht.

• De wegkapiteins moeten ten minste 21 jaar oud zijn en om de linkerarm een band dragen met de nationale driekleur en het woord “wegkapitein”.
• Op kruispunten zonder verkeerslichten kunnen zij het verkeer stilleggen door middel van een schijf met de afbeelding van het verkeersbord C3, en aanwijzingen geven aan de andere weggebruikers.
• De wegkapitein moet niet langer de lijst van de deelnemers in zijn bezit hebben.
• De begeleidende auto’s moeten de groep op ongeveer 30 meter voorafgaan of volgen; als er slechts één auto is moet deze de groep volgen.
• De begeleidende auto’s moeten op het dak een speciaal bord voeren dat goed zichtbaar moet zijn voor het tegemoetkomende en achteropkomende verkeer. (Blauw bord met afbeelding van een witte driehoek met uitroepteken en rode rand, met daaronder in het wit het symbool van een fiets.

Nog enkele tips 

1. Organiseer je als leider een uitstap, stippel dan vooraf je reisweg uit. Maak gebruik van de fietsvoorzieningen die er zijn. Soms kan een omweg aangewezen zijn, bijvoorbeeld langs wegen met lage snelheden, langs een fietstunnel of aanbevolen fietsroutes. Fietsen is er veiliger en een stuk aangenamer.
2. Hou bij het plannen van je tocht rekening met de leeftijd van de groep. Ga vooraf na of iedereen voldoende fietsvaardig is. 
3.  Controleer of de uitrusting van de fietsen wettelijk in orde is: goede remmen, lichten en reflectoren zijn cruciaal! 
4. Neem steeds reparatiemateriaal mee voor lekke banden en reservelampjes. 
5. Bij een goede uitrusting hoort ook een fietshelm ! Stimuleer je leden om een fietshelm te dragen, geef alvast het goede voorbeeld.

Alvast een veilige tocht gewenst !

(uit folder: Een overzicht van de regels. Stappen en fietsen in groep. Folder van het Levenslijn – Kinderkankerfonds actie 2004).

Wat als er toch iets gebeurt?

• Bel de hulpdiensten (112 = medisch urgentieteam en brandweer, en 101 = federale politie). Wees nauwkeurig en bondig.
• Verleen eerste hulp als je daarvoor gekwalificeerd bent, maar verplaats nooit een zwaargewonde.
• Als leider blijf je kalm en waak je over de veiligheid van de rest van de groep.
• Voorkom andere ongevallen door de aankomende bestuurders te waarschuwen.
• Noteer direct de namen van de getuigen van het ongeval.

Meer info

Meer info vind je op www.ikbenvoor.be Surf naar vrijwilligers, bewegingen. Deze site is een initiatief van  het Belgisch Instituut Voor Verkeersveiligheid.

Nederland

In Nederland gelden geen specifieke regels voor het fietsen in groep. Fietsers mogen in het verkeer een groep vormen maar ze moeten zich uiteraard houden aan alle verkeersregels die ook gelden voor individuele fietsers. Zoals gebruik van fietspad, rechts houden, voorrangsregels, verkeerslichten, verlichting, zichtbaarheid, technische staat van de tweewieler,... Je mag met maximum twee personen naast elkaar rijden.

Frankrijk

Ook in Frankrijk zijn er geen specifieke regels voor het fietsen in groep. Met twee naast elkaar fietsen mag, maar fietsers moeten achter elkaar rijden vanaf valavond, wanneer een wagen hen inhaalt en wanneer de wegomstandigheden het niet toelaten om met twee naast elkaar te rijden, bijvoorbeeld op een smalle weg, … Als de groep meer dan 10 deelnemers telt,moet ze gesplitst worden. De organisator van een fietsuitstap ‘randonnée cycliste’ is verplicht een verzekering te nemen. Wanneer de organisator een groep van meer dan 20 fietsers op de weg brengt moet hij/zij de lokale ‘prefecture’ verwittigen.

Duitsland

In Duitsland mogen 15 of meer fietsers een ‘gesloten formatie’ vormen. Dan gelden volgende regels:

• De gesloten formatie moet voor de andere weggebruikers duidelijk herkenbaar zijn als een gesloten formatie.
• Ze moet alle verkeersregels van het wegverkeer volgen.
• De fietsers mogen met twee naast elkaar fietsen, rechts van de weg.
• De gesloten formatie geldt als één verkeersdeelnemer en mag dus in zijn geheel een verkeerslicht passeren, ook als het te midden de groep op rood springt.
• Vanaf een lengte van 50 meter moet een gesloten formatie zich opsplitsen in verschillende formaties om het kruisend verkeer niet te hinderen.
• De leider van de formatie moet er voor zorgen dat regels voor een gesloten groep gerespecteerd worden.

Wanneer de groep geen formele gesloten formatie vormt moet ze de verkeersregels voor de individuele weggebruikers volgen.

Luxemburg

Fietsers mogen met twee naast elkaar rijden behalve:

• binnen de bebouwde kom
• tussen valavond en zonsopgang.
• wanneer een gemotoriseerd voertuig hen wil kruisen of inhalen.

Er is geen specifieke wetgeving rond fietsen in groep. Een groep fietsers moet dus de regels van de individuele fietsers volgen.

Jij en je fiets

Een elektrische fiets is zwaarder en sneller dan een gewone fiets.

Ga pas in groep elektrisch fietsen als je je elektrische fiets gewend bent.

Heb daarbij aandacht voor:

• laat je bij het op- en afstappen niet verrassen door het gewicht en het zwaartepunt van je elektrische fiets
• als je sneller rijdt, wordt ook je remweg langer. Rem tijdig.
• je elektrische fiets is minder beweeglijk en wendbaar omwille van gewicht, wielbasis en snelheid. Oefening baart kunst.
• trapondersteuning op de vooras of achteras maakt het voorwiel of achterwiel extra gevoelig voor slippen in de bochten.

Je plaats in de groep

Elektrische fietsers in een groep met gewone fietsers, rijden best achteraan. Zo voorkom je dat de gewone fietsers risico’s nemen om je bij te benen en geeft de groep de aangepaste snelheid aan. Houdt voldoende afstand van elkaar, zowel zijdelings als met je voorganger.

De Wegcode

Er zijn geen specifieke reglementen voor elektrisch fietsen in groep. De gewone regels voor fietsen in groep gelden ook voor de elektrische fiets:

• tot 15 deelnemers fiets je op het fietspad.
• van 15 tot 50 deelnemers mag je ook op de rijbaan fietsen
• van 50 tot 150 deelnemers moet je op de rijbaan fietsen en je laten begeleiden door 2 wegkapiteins en twee begeleidende wagens.

Een afdeling van Pasar kan nog steeds beroep doen op een opgeleide consulent voor een workshop elektrisch fietsen. Elke coördinator is momenteel het aanspreekpunt voor zijn provincie. Heb je een concrete vraag . Wil je bijvoorbeeld  weten wat de kostprijs voor een sessie is, welke  inhoud de consulent kan brengen etc.? 

Neem dan contact op met het vrijwilligersloket: vrijwilliger@pasar.be